Monday, May 20, 2013

Waa maxay Mu


Muxuu Yahay Mu
Waa maxay Mu, mu waa eray Jabaanays ah macnihiisana yahay waxba ma jiraan. Ardaydaa aa la dhahaa muxuu yahay mu? Jawaabta ma aha sharaxaad ee waa dareen ama fikir xididaystay, si kale haddaan u dhigno, waa waayo aragnimo. Macalinka Jawaabta waa inaad dareensiisaa ama waa inuu kaa akhristaa in waxaan aad iska ogsoontahay, waxaa taas ka horaysa inaad dareentid ama ay ku dhacdo.

Adoo aamusan, oo carabka ku dhaganyahay dhabxanagga dheh mu, waxaan waa ka fiicanyihiin waxaan  in la cuno waraabe, diintana kama hor imaanaayaan. Mu waa nafyi, diidmo, marka dhanka Diinta laga fiiriyo dhahaysa waxba ma jiraan marka laga reebo, aan ku daraynaa haddaan Muslimiin nahay Eebe ma ahane, inta kale asaga ay ka imaanaayaan, oo asal u ah, asaga ayna u dhammaanaayaan. Eebe kaliya aa jira, waxa kale oo jira ma jiraan, waayo jiritaankooda kuwa jira wuxuu ku xiranyahay kan Eebe, ee ma aha wax oo isjiraysiin kara, Eebe la’aantiis. Waa sidaas marka ay aayadda Quraanka u leedahay “geddi waa fool, asagaa muwaalinaaya”. Marka wax jira ma jiraan aan ka ahayn Ilaahay.

Markaad dhahdid mu culaab aa fuulaysa caloosha hoose. Tan waxay kuu sahlaysaa saan marar badan soo sheegnay inaad culaysyada ku soo koraaya iska dajisid, bacdina xurowdid, xor noqotid. Bacdina magaalada aa marba dhinac iska maraysaa.

Neefsiga
Saan soo sheegnay, markaad neefa saaraysid, murqaha caloosha ka riix meel xudunta u jirta, dhankeeda hoose, labo ilaa saddex suul adoo u riixaayaa gadaal dhanka dhabarka. Intaadan riixitaanka bilaabin, saan soo sheegnay, dhexda horay u soo fooci, si culayska jirka ow u fuulo caloosha hoose, haddii kale waxow fuulaa jirka qaybtiisa sare, tan waxay abuuraysaa dhibaatooyin tiro badan, sida daganaansho la’aan xagga jirka iyo madaxa ah. Waxaa fiican inaad riixitaankaan u qaybisid afar qaybood, afar riix, waxoogaa u dhaxeeyaan, waa adoo u nasanaaya oo kale: riix, naso, riix, naso ilaa afar mar.

Saas oo kale sii daynta hawada, marba waxoogaa yar sii daa, ayadana afar u qaybi, waxoogaa yar sii day, miriro sug, intaad awoodid, 5-10 ama xitaa ilaa 20, laakiin joogtee, midkaad awoodid, waa joogtaynta waxa fududaynaaya isbadalka qotoda dheer,  bacdina sii daa, muhiimka, mar kale,  waa inaad qaab joogtayso si aad culaabaha iskaga tuurtid.
Markaan tan dhameeyso, waxaan hawo qaataa shan mar, marka hore xudunta, saan soo sheegay, aan farta saaraa, bacdina meel labo ilaa saddex suul ka hoosaysa xudunta aan far kale saaraa, bacdi neef aan qaataa caloosha hoose soo foocisa, bacdina waa soo riixaa ilaa ka soo bararto ama ka soo foocanto. Saan waxaan suubshaa shan mar.
Qoraaga wuxuu leeyahay markaad mu leedahay, u dheh sida adiga oo riixaaya albaab xiran. Raaxitaankaan wuxuu saamaynaa caloosha hoose.

 

Markaad cadaadisyada jira ay guuri rabaan, waxaan maqlaa qaylada caloosha ka yeerto oo kale, markuu qofka shubmaayo ama shubmi rabo. Inta badan baahida aan u qabo inaan neefta daayo, waa iska yaraataa bacdina waxaan awood u helaa inaan amin farobadan neef bixin. Tan waxay daliil u tahay inaad gaartay ama u dhowdahay markaan marnaanta, ama waxa Suufiyada ugu yeeraan tagitaanka.

No comments:

Post a Comment